H ResQ Biotech, το spin-off του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών με έδρα την Πάτρα, έλαβε το Spinoff Prize του Nature, ως μια από τις 44 πιο πολλά υποσχόμενες εταιρείες τεχνοβλαστούς (“spin-offs to watch”) για το 2020. Στο διαγωνισμό, τον οποίο διοργανώνει η επιστημονική επιθεώρηση Nature σε συνεργασία με τη φαρμακευτική εταιρεία Merck, συμμετείχαν εταιρείες τεχνοβλαστοί από όλο τον κόσμο, οι οποίες έχουν ιδρυθεί μέσα στα τελευταία 3 χρόνια.

Τα καλά νέα ανακοίνωσε χθες ο Γιώργος Σκρέτας, Ιδρυτής και CEO της ResQ Biotech, μέσα από την online συζήτηση με θέμα "Σύνδεση της έρευνας με την αγορά & την οικονομία: τεχνοβλαστοί (spin-off εταιρείες) ερευνητικών κέντρων" που διοργάνωσε το Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών.

Η εταιρεία

Η ResQ Biotech ιδρύθηκε το 2019 και έχει έδρα το Πανεπιστημιακό Πάρκο Πατρών. Συνιδρύτριες της εταιρείας είναι η Δάφνη Δεληβοριά και η Αθηνά Οικονομίδου, ενώ Επιστημονικοί Σύμβουλοι είναι ο Κώστας Βεκρέλλης (από το ΙΙΒΕΑΑ) και ο Γεώργιος Γεωργίου (από το University of Austin Texas). H ResQ Biotech είναι ήδη σε συζητήσεις με κορυφαίες φαρμακευτικές εταιρείες του εξωτερικού όπως η Biogen, η Pfizer, η Abbvie, η Boehringer Ingelheim και η Novartis. Επίσης, η έρευνα του Δρ Σκρέτα έχει ήδη υποστηριχθεί με ERC Consolidator Grant ύψους 2 εκατ. ευρώ για την περίοδο 2019-2024.

Το επιστημονικό υπόβαθρο

Η ResQ Biotech εφαρμόζει καινοτόμες βιοτεχνολογικές προσεγγίσεις για την ανάπτυξη νέων φαρμάκων κατά ασθενειών προβληματικής πρωτεϊνικής αναδίπλωσης. Πρόκειται για μια «οικογένεια» με πάνω από 50 ασθένειες, στις οποίες οι πρωτεΐνες για διαφόρους λόγους είναι «τσαλακωμένες», με αποτέλεσμα αυτή η συνθήκη να οδηγεί στην εμφάνιση μιας παθογόνου κατάστασης. Είναι ασθένειες που προσβάλλουν εκατοντάδες εκατομμύρια ασθενών σε όλο τον κόσμο και κατά βάση είναι ανίατες, όπως το Αλτσχάιμερ, το Πάρκινσον και ο Διαβήτης τύπου 2.

Η ResQ Biotech αναζητά μόρια που να αναγνωρίζουν αυτό το πρωτεϊνικό «τσαλάκωμα». Στόχος είναι τα μόρια να προσκολληθούν στις τσαλακωμένες πρωτεϊνες, να τους προκαλέσουν μια δομική μετάπτωση και να τις επαναφέρουν σε μια ορθά αναδιπλωμένη μορφή, η οποία είναι μη παθογόνος ή λιγότερο παθογόνος.

Η καινοτομία που εισάγει η ελληνική εταιρεία είναι ότι προσπαθεί να αξιοποιήσει στο μέγιστο τις δυνατότητες της βιοτεχνολογίας. Συγκεκριμένα, η ερευνητική ομάδα έχει αναπτύξει μια καινοτόμο τεχνολογία ώστε η διαδικασία της παραγωγής των υπό μελέτη ενώσεων, καθώς και ο εντοπισμός των βιοδραστικών μορίων και των δυνητικών φαρμάκων να γίνεται μέσα σε απλά μικροβιακά κύτταρα, συγκεκριμένα μέσα σε γενετικά τροποποιημένα βακτήρια Escherichia Coli. Τα βακτήρια που παράγουν βιοενεργά πεπτίδια με αυτή τη διορθωτική δράση (να επαναφέρουν τις τσαλακωμένες πρωτεϊνες) έχουν τροποποιηθεί ώστε να γίνονται πράσινα φωσφοριζέ και να είναι εύκολα αναγνωρίσιμα.

Επομένως η διαδικασία εντοπισμού κατάλληλων μορίων που έχει αναπτύξει η ελληνική εταιρεία γίνεται πιο απλή, γρήγορη και οικονομική από ποτέ. Πρόκειται ακόμα για τεχνική με μεγάλη επεκτασιμότητα, καθώς είναι τεχνολογία-πλατφόρμα και μπορεί δυνητικά να εφαρμοστεί σε πολλές διαφορετικές ασθένειες.

Αρχικά η ομάδα έχει στοχεύσει στη νόσο Αλτσχάιμερ, την Πλάγια Aμυοτροφική Σκλήρυνση (ALS) και το Σύνδρομο Li-Fraumeni.