Τι είναι το γονιδίωμα; Τι είδους ποικιλομορφία το χαρακτηρίζει; Πώς διαμορφώνεται κάθε άνθρωπος βάσει της μοριακής ιδιαιτερότητας του γονιδιώματός του; Πόσο σημαντικές είναι οι γονιδιωματικές παραλλαγές για την εμφάνιση γενετικών ασθενειών και την εκδήλωση προδιάθεσης σε κλινικές καταστάσεις και χαρακτηριστικά; Ποιο είναι το γενετικό υπόβαθρο των ασθενειών; Μπορεί η εμφάνισή τους να ερμηνευθεί εξελικτικά; Είναι άραγε ο καρκίνος μια γονιδιωματική πάθηση; Και εντέλει, πόσο σημαντικές για την υγεία και την ασθένεια είναι οι πληροφορίες που αποκομίζουμε από το γονιδίωμα;
Το βιβλίο που κρατάτε στα χέρια σας πραγματεύεται όλα αυτά τα —σημαντικά για τη ζωή κάθε ατόμου, αλλά και ολόκληρου του ανθρώπινου είδους— ερωτήματα και προσπαθεί να δώσει απαντήσεις με βάση τις γνώσεις που διαθέτουμε σήμερα. Στο βιβλίο χρησιμοποιούνται ως παραδείγματα περίπου πενήντα μικρές ιστορίες, που σκοπό έχουν να βοηθήσουν τον αναγνώστη να κατανοήσει καλύτερα τον θαυμαστό κόσμο του γονιδιώματος, αλλά και να λειτουργήσουν ως εφαλτήριο για περαιτέρω αναζήτηση και ενημέρωση.
Στην πορεία για την κατανόηση της κρυμμένης αλήθειας, η επιστημονική γνώση διαρκώς εμπλουτίζεται, αναθεωρείται και κάποτε οδηγείται σε κοινούς τόπους — πάντα μέσα από τη γόνιμη αντιπαράθεση. Οι ιστορίες του βιβλίου βασίζονται στις γνώσεις που έχουμε σήμερα· όπως, όμως, λέει ο Σαίξπηρ στην Τρικυμία: «Ό,τι είναι παρελθόν, είναι πρόλογος». Η έκδοση αυτή, λοιπόν, παραδίδεται στο αναγνωστικό κοινό με κάποιο δέος — το δέος που πηγάζει από τον βαθμό της αγνωσίας μας.
ΣΤΥΛΙΑΝΟΣ Ε. ΑΝΤΩΝΑΡΑΚΗΣ
Κύριος άξονας της ακαδημαϊκής ζωής του Στυλιανού Ε. Αντωναράκη είναι η επιστημονική αναζήτηση και η χαρά της ανακάλυψης του αγνώστου. Γεννημένος στην Αθήνα, από γονείς που τους σημάδεψε η Μικρασιατική Καταστροφή και ο μεταπολεμικός μόχθος για την ανασυγκρότηση της ζωής, το 1969 εισήχθη πρώτος στην Ιατρική Σχολή Αθηνών. Στη συνέχεια μετακινήθηκε στη Βαλτιμόρη, στο Πανεπιστήμιο Τζονς Χόπκινς, όπου μαθήτευσε πλάι στον πατέρα της Γενετικής, Victor McKusick, και το 1990, λίγο προτού κλείσει τα 40, έγινε τακτικός καθηγητής Γενετικής, Παιδιατρικής και Βιολογίας. Τότε, αποφασισμένος να δημιουργήσει τη δική του ακαδημαϊκή σχολή και παράδοση, μετακινήθηκε στο Πανεπιστήμιο της Γενεύης, όπου ανέλαβε διευθυντής του τμήματος Γενετικής. Εκεί δημιούργησε ένα από τα σημαντικότερα κέντρα Γενετικής στην Ευρώπη, με πλήθος φοιτητών και ερευνητικών προγραμμάτων. Το 2019 τιμήθηκε με το Allan Award, το μεγαλύτερο διεθνές βραβείο Γενετικής, ενώ ο μεταπτυχιακός του συνεργάτης, Gregg Semenza, έλαβε το Βραβείο Νομπέλ για έρευνα που μεγάλο μέρος της είχε εκπονήσει στο εργαστήριό του.